Arundhati Roy 2008’deki Boğaziçi Üniversitesindeki
konuşmasında “‘Birlik/İttihad’ (ırksal/etnik/dini/ulusal) ve ‘İlerleme/Terakki’
(iktisadi belirlemecilik) çoktan beri soykırımın ikiz koordinatları
olagelmiştir” demişti…
Kıbrıs’ta neler yaşandı?
Türk’ten Türk’e kampanyası… ki İttihat ve Terakki
Cemiyetinden ödünç…
Coğrafya adlarının değiştirilmesi… ki İttihat ve Terakki Cemiyetinden
ödünç…
Vatandaş Türkçe konuş kampanyası… İttihat ve Terakki
Cemiyetinden ödünç…
Bunları biz, özellikle 1955 yılı sonrası, 1960 öncesi
yaşadık, Türkiye coğrafyası ise 1910-1918 arası yaşadı…
Ancak ne bizde ne de Türkiye’de bu süreç durmadı, farklı
formasyonlarda İttihat ve Terakki Cemiyeti politikaları bugün de devam etmekte…
Kıbrıs’ta, 1955’lerde başlayan ama asıl 1964’de yürürlüğe
konan Kıbrıslı Türklerin ‘yeniden’ iskan politikalarını anlamak için Fuat
Dündar’ın İletişim Yayınlarında çıkan “İttihat ve Terakki'nin Müslümanları
İskan Politikası (1913-1918)” okuyarak şoke olabilirsiniz…
“İttihat ve Terakki hükümeti, zorunlu olarak gelmiş olan
Müslüman muhacir ve mültecileri Anadolu’ya bir iskân politikası çerçevesinde
yerleştiriyordu. Bunun yanı sıra İttihat ve Terakki gerektiğinde “celp”
yöntemine başvuruyordu. Yani sınırları dışında yaşayan Türk ve Müslümanlar,
oralardan çekip alınarak memalik-i Osmaniye’ye getiriliyordu” (age syf 71)
Yani 1955-74 arasında kaç Kıbrıslı Türk’e tehdit altında
olunmamasına rağmen ‘celp’ çıkarılarak o dönemde oluşturulmuş Türk
bölgelerine/gettolara çağrıldığını kim araştıracak acaba? Belli ki bu da bize
İttihat ve Terakki Cemiyetinden ödünç…
“Bu operasyon dahilinde büyük bir coğrafyada bulunan köy ve
kasabaların yanı sıra dağ, ova, orman gibi topografya isimleri de
değiştirilecekti” (age syf 82) ve “konacak isimler seçiminde göz önüne alınacak
şeyler” ise “tarihi mefahir-i (övünç) askeriyemize şamil olmak mültezimdir”
deniyor, ki İTC’den bugüne bu gelenek sürüyor, en son herkesin Kermiya diye
bildiği, Türkçesi bile olan ve Aydemet olarak da bilinen yere Metehan denmesi…
Başka? “Gerek şimdi gerek evvelce vaka-yı harbiyeye maruz kalmış olan mevkiler
oraya mahsus şanlı geçen hadisatı hatırlatmalı” gibi önerileri vardı İTC’nin...
Ve uyarısı da vardı; “kolayca benimsenmesi için eski isimlere yakın isimler
olmasına dikkat edilmeliydi”… Eğer bunlara uygun isim olmaz ise en yakın sesteş
isimler bulunmalıydı… Kıbrıs’ta 1950’lerden bu yana değiştirilen yer, köy,
kasaba, dağ, ova isimlerine bakın bakalım İTC’den ne kadar “etkilenmişiz”!!!
Bu neden mi yapıldı? Yine kitaba dönelim ve İTC’nin bunu ne
gerekçe yaptığını okuyalım; “eldeki toprak parçasının korunması için öncellikle
nüfusun Müslümanlaştırılması ve Türkleştirilmesi gerekiyordu” (age syf 246)…
2008 yılında, dönüp geriye bakın, Kıbrıs’ın kuzeyi size neyi anlatıyor…
Bu kadar mı benzeşmeler; “Ermeni ve Rum gibi hükümet
tarafından zorunlu sebeplerle yerlerinden çıkarılan gayri Müslimlerin sevk
işiyle ordunun yanı sıra Teşkilat-ı Mahsusa” ilgilendi (age syf 248)… 1974
hatırlayın bu işle orduyla birlikte kim ilgilendi diye ve Türk Mukavemet
Teşkilatı aklınıza gelirse şaşmayın… Ve “gayri Müslimlerin geride bırakacakları
köy ve arazilerin Müslim muhacir ve mültecilere verilmesi önceden kararlaştırılmıştı”
(age syf 248)… Ki bu cümle 1974’ü anlatmıyor, 1910’ları anlatıyor…
Hade bir sürpriz daha yapalım Erik Zan Zürcher kitabından
bir alıntı yapalım “Jön Türk Hareketine önderlik etmiş askerler ve memurlar,
birer ideolog olmaktan çok eylem adamıdırlar. Tüm yaptıkları ve söylediklerinin
altında şu temel kaygı vardır: Devleti kurtarmanın ve güçlendirmenin yolu
nedir?” (Savaş, Devrim ve Uluslaşma (1908-1928), İstanbul Bilgi Üniversitesi
Yayınları, syf 52)… Bugünkü siyasilerin/bürokratların ve askerlerin
açıklamalarını ve yaptıklarını bir kez daha bu gözle taramaya ne dersiniz?
Bir bilgi notu daha; “Celal Bayar, Teşkilatı Mahsusa'nın
İzmir şubesindeydi. Başlıca görevi Teşkilat ve Parti arasındaki iletişimi
sağlamak, yanı sıra İzmir ekonomisini Türkleştirmekti” yani Teşkilatın görevi
ekonomiyi Türkleştirmekti.” Hangi teşkilat mı? 1910’larda İTC’nın kurduğu
Teşkilat’ı Mahsus’a, 1950 ve 60larda Türk Mukavemet Teşkilatı… Şimdi?
Dönelim başa, “‘Birlik/İttihad’ (ırksal/etnik/dini/ulusal)
ve ‘İlerleme/Terakki’ (iktisadi belirlemecilik) çoktan beri soykırımın ikiz
koordinatları olagelmiştir” demişti Arundhati Roy, bu coğrafya için de öyle
oldu, binlerce ölü, yüzbinlerce yer değiştirmiş, “etnik” temizliğe uğramış
bölgeler…
Ve hala birileri bize İttihat ve Terakki dayatmakta,
Kıbrıs’ın kuzeyinde, Türkleşmiş (ve Kıbrıslılardan arındırılmış) ve (iktisadi/ekonomik)
‘ilerlemiş’ bir coğrafya için…
Bu nedenle Kıbrıs sorunun gerçek çözümü için İttihat ve
Terakki rejiminin yıkılması gerek, başka türlü geleceği kuramayız…